آنسفالیت خودایمنی نوعی التهاب مغزی است که به دلیل واکنش غیرطبیعی سیستم ایمنی علیه سلولهای عصبی رخ میدهد. این بیماری میتواند با علائمی مانند تشنج، اختلالات شناختی، تغییرات رفتاری ناگهانی، دیساتونومی و در موارد شدید، کما همراه باشد. به دلیل همپوشانی علائم آن با بیماریهایی مانند انسفالیت عفونی، اسکیزوفرنی و دمانس، تشخیص دقیق این بیماری همواره یک چالش جدی محسوب میشود.
پنل تشخیصی آنسفالیت خودایمنی در آزمایشگاه میلاد اصفهان، با شناسایی آنتیبادیهای اختصاصی در خون و مایع مغزی-نخاعی (CSF)، یک ابزار قدرتمند برای افتراق این بیماری از سایر اختلالات عصبی محسوب میشود.
اهمیت و ضرورت انجام آزمایش آنسفالیت خودایمنی
تشخیص افتراقی دقیق: افتراق میان آنسفالیت خودایمنی، آنسفالیت عفونی و سایر بیماریهای سیستم عصبی مرکزی
راهنمای درمان مؤثر: کمک به انتخاب روشهای درمانی مناسب مانند درمان ایمونوتراپی
پیشگیری از آسیبهای جبرانناپذیر مغزی: شناسایی زودهنگام بیماری برای جلوگیری از تخریب نورونی
پایش روند درمان: ارزیابی پاسخ بیمار به درمانهای تعدیلکننده سیستم ایمنی
آنتیبادیهای مورد بررسی در پنل آنسفالیت خودایمنی
آنتیبادیهای سطح سلولی (Surface Antibodies):
-
- NMDA receptor (NMDAR): مرتبط با تشنج و علائم روانپزشکی
-
- AMPA receptor (AMPAR): تأثیر بر حافظه و تشنجهای مقاوم به درمان
-
- GABA-B receptor: مرتبط با اختلالات شناختی و تغییرات رفتاری
-
- LGI1 و CASPR2: مربوط به نوروپاتیهای محیطی و علائم عصبی
آنتیبادیهای درونسلولی (Intracellular Antibodies):
-
- Hu (ANNA-1) و Yo (PCA-1): نشانه سندرم پارانئوپلاستیک و نوروپاتی حسی
-
- Ma2 (PNMA2) و Ri (ANNA-2): مرتبط با انسفالیت پارانئوپلاستیک و حرکات غیرارادی
-
- CRMP-5 (CV2): نشانهای از اختلالات حسی و انسفالیت پارانئوپلاستیک
آنتیبادیهای مرتبط با کانالهای یونی و نوروترانسمیترها:
-
- VGKC، GAD65 و Calcium Channel Antibodies
آنتیبادیهای مرتبط با بیماریهای پارانئوپلاستیک:
-
- Anti-AQP4: مرتبط با بیماری نورومیلیت اپتیکا (NMO)
روش انجام آزمایش و مدت زمان جوابدهی
نمونه مورد نیاز: سرم خون و مایع مغزی-نخاعی (CSF)
روشهای تشخیصی:
-
- ایمونوفلورسانس غیرمستقیم (IIFA): بررسی اختصاصی آنتیبادیهای خودایمنی
-
- الایزا (ELISA): شناسایی و اندازهگیری دقیق مارکرهای سرولوژیکی
-
- EUROLINE: امکان بررسی همزمان چندین نوع آنتیبادی
مدت زمان جوابدهی: ۱۰ تا ۱۴ روز کاری
چه کسانی باید این آزمایش را انجام دهند؟
️ پزشکان متخصص مغز و اعصاب، روانپزشکان و متخصصان عفونی ممکن است این آزمایش را در موارد زیر توصیه کنند: بیمارانی که دچار تشنجهای ناگهانی و مقاوم به درمان شدهاند.
افرادی که علائمی مانند فراموشی شدید، تغییرات شخصیتی غیرمنتظره و حرکات غیرارادی دارند.
بیمارانی که به درمانهای معمول بیماریهای روانی پاسخ نداده و احتمال بیماری خودایمنی عصبی در آنها مطرح است.
افرادی که مشکوک به سندرم پارانئوپلاستیک مرتبط با سرطانها هستند.
نتیجهگیری
آنسفالیت خودایمنی یک بیماری عصبی پیچیده است که تشخیص زودهنگام آن میتواند تأثیر چشمگیری در روند درمان و جلوگیری از پیشرفت آسیبهای مغزی داشته باشد. پنل تشخیصی آنسفالیت خودایمنی در آزمایشگاه میلاد اصفهان، با استفاده از تکنیکهای پیشرفته و تفسیر نتایج توسط متخصصان، امکان شناسایی دقیق این بیماری را فراهم میکند.
بدون دیدگاه